وزارت علوم تحقیقات و فناوری
گروه هنر
پایان نامه دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته ارتباط تصویری
تأثیر بصری رنگ بر عنوان بندی فیلم
استادان راهنما
سعید فریسی – منیژه باقری
پژوهش حاضر با هدف بررسی رنگ در عنوانبندی فیلم به نگارش در آمده است. آنچه در این پروژه مشاهده میشود گزیدهای از مطالب جمعآوری شده در باب صنعت سینما، روان شناسی رنگ، معانی رنگها و عنوانبندی فیلم است. در این پروژه سعی بر آن است که با توضیح مختصر و کوتاه مخاطب را با آنچه پیش رو دارد آشنا کند. رنگ زبان جهانی است، باعث تحریک احساسات در انسان میشود و موجب شکل گیری فرهنگ ما است، دارای بُعد انسانی است که فضاهای خاصّی در پیرامون انسان پدید میآورد. رنگ در جای جای زندگی و طبیعت اطراف انسان موجود است.چکیده
عنوانبندی در ایران از تعاریف گوناگونی برخوردار است: معرفی نامهی فیلم؛ سر فصل فیلم؛ قاب فیلم و
عنوانبندی فیلم همان کارکرد بسته بندی و یا جلد کتاب را دارد که با مراجعه به آن میتوان به محتوای کلّی آن دست یافت. این پژوهش به روش توصیفی پیمایشی انجام شده است. جامعهی آماری در این پژوهش ساکنین شهر اصفهان و تبریز میباشند. از هر شهر۲۰۰ نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه در اختیار آنها قرار گرفت. ابزار این پژوهش پرسشنامهای است که توسّط محقّق تهیّه و تنظیم شده است. روایی آن از طریق روایی صوری مورد تأیید اساتید قرار گرفت و پایایی آن از روش ضریب آلفای کرونباخ۹/۰ به دست آمده است.
کلید واژه: رنگ، مخاطب، روان شناسی رنگ، عنوانبندی، ژانر.
فهرست مطالب
عنوان
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
۱- ۱ تعریف مسئله ۳
۱-۲ ضرورت و اهمیّت تحقیق ۳
۱-۳ سؤالات تحقیق ۳
۱-۳ سؤالات تحقیق ۳
۱-۴ فرضیّات تحقیق ۳
۱-۵ اهداف اصلی و فرعی ۴
۱-۶ روش جمع آوری اطّلاعات ۴
۱-۷ کاربرد تحقیق ۴
۱-۸ پیشینه تحقیق ۵
۱-۹چگونگی انجام پروژه عملی ۶
۱-۱۰روش تحقیق ۶
فصل دوم : نور و رنگ
۲-۱ تعریف نور ۹
۲-۲ تعریف رنگ ۱۰
۲-۳ پیشینه رنگ ۱۱
۲-۴ رابطه نور و رنگ ۱۳
۲-۵ تأثیرات نور ۱۴
۲-۷ رنگهای هماهنگ ۱۵۲-۶ ارزش رنگی ۱۵
۲- ۸ دمای رنگ ۱۶
۲-۹ بافت ۱۶
۲-۱۰ کُمپوزیسیون رنگ ۱۷
۲-۱۱ زمینه و رنگهای روی زمینه ۱۷
۲-۱۲ رابطه رنگ و فرم (شکل) ۱۸
۲-۱۳ وسایل تأکید فرم (مزاج رنگ) ۱۸
۲-۱۴ رنگهای تأثیرگذار و رنگهای تأثیرپذیر ۱۹
۲-۱۵ اثر فضای رنگها ۲۰
۲-۱۶ جلوه‌های فضای رنگها ۲۰
۲-۱۷ رنگ کاهشی، افزایشی ۲۱
۲-۱۸ ریتم رنگ ۲۱
۲-۱۹ روانشناسی رنگ ۲۲
۲-۱۹-۱ تعریف روانشناسی ۲۲
۲-۲۰رنگ از دیدگاه روان شناسی ۲۲
۲-۲۰-۱ معانی رنگها ۲۲
۲-۲۰-۲ سمبولیسم رنگ ۲۷
۲-۲۱ احساس نور از نظر روانشناسی فیزیولوژیک ۲۸
۲-۲۲ احساس و ادراک ۲۸
۲-۲۳ آمادگی ذهنی ۳۰
۲-۲۴تلقین ۳۰
۲-۲۵خطای بینایی، حرکتی، خطا های بصری، توهمها ۳۰
فصل سوم : مخاطب شناسی
۳-۱ مخاطب شناسی ۳۳
۳-۲-۱ دلایل مختلف مخاطب بودن ۳۳۳- ۲ تعریف مخاطب ۳۳
۳-۳دسته بندی مخاطب ۳۴
۳-۳-۱ دسته بندی مخاطبین بر مبنای ویژگیهای جمعیت شناسی ۳۴
۳-۳-۲ دسته بندی مخاطبان برحسب باورها ۳۴
۳-۳-۳ دسته بندی مخاطب بر اساس نگرشها ۳۴
۳-۳-۴ دسته بندی مخاطب بر اساس دسترسی ۳۴
۳-۳-۵ دسته بندی مخاطبین بر اساس رفتار ۳۵
۳-۳-۶ دسته بندی مخاطبین بر اساس توصیف و استفاده از رسانهها ۳۵
۳-۴ عوامل مربوط به مخاطب ۳۵
۳-۴-۱مسایل و مشکلات اجتماعی مخاطبین ۳۶
۳-۴-۲ تفاوت های فردی ۳۶
۳-۴-۳ شخصیّت ۳۶
۳-۴-۴ جنس ۳۷
۳-۴-۵ گروه سنّی ۳۷
۳-۴-۶ شیوه زندگی ۳۷
۳-۴-۷ قومیّت ۳۸
۳-۴-۸ تحصیلات ۳۸
۳-۴-۹ سلیقه ۳۸
۳-۴-۱۰ اهمیّت شناخت مخاطبان ۳۸
۳-۵ دلایل انتخاب رنگ از نظر مخاطب در علم روانشناسی ۳۹
۳-۵-۱ خاکستری ۳۹
۳-۵-۲ آبی ۳۹
۳-۵- ۳ سبز ۳۹
۳-۵-۴ قرمز ۳۹
۳-۵-۵ زرد ۳۹
۳-۵-۶ بنفش ۴۰
۳-۵-۸ سیاه ۴۰۳-۵-۷ قهوه ای ۴۰
۳- ۶ تأثیرات روانی رنگ بر خصوصیّات شخصی و روحی افراد ۴۱
۳-۶-۱ اثر روانی رنگ در سالمندان ۴۲
۳-۶-۲ اثر روانی رنگ در کودکان ۴۲
۳-۷ جلب مخاطب از طریق رنگ ۴۳
فصل چهارم: عنوان بندی
۴-۱ تعریف عنوانبندی (تیتراژ) ۴۵
۴-۲ تعریف عنوانبندی از نظر اساتید ۴۵
۴-۳ لزوم طراحی عنوانبندی برای فیلم ۴۷
۴-۴ تاریخچه عنوانبندی در جهان ۴۸
۴-۵ انواع عنوانبندی ۴۹
۴-۵-۱ عنوانبندی آغازین ۵۰
۴-۵-۲ عنوانبندی پایانی ۵۱
۴-۵-۳ عنوان‌های اعتباری ۵۱
۴-۵-۴ تفاوت های عنوانبندی آغازین و پایانی ۵۲
۴- ۶ دسته بندی عنوانبندی ۵۳
۴-۷ نکاتی که از نظر مرتضی ممیز برای ساخت عنوانبندی خوب لازم است: ۵۴
۴-۸ انواع تکنیک های ساخت عنوان بندی ۵۴
۴-۹ کمپوزیسیون مطلوب ۵۶
۴-۱۰ ژانر ۵۷
۴-۱۰-۱ تعریف ژانر ۵۷
۴-۱۰-۲ انواع ژانر ۵۷
۴- ۱۱ کاربرد ژانر در بحث تولید فیلم ۶۰
۴-۱۱-۱ تحولات ژانرها ۶۱
۴-۱۱-۲ پیدایشژانرها ۶۲
۴-۱۲ ویژگی های یک عنوانبندی خوب ۶۵۴-۱۱-۳ کارکرد ژانرها در تحلیل فیلم ۶۳
۴- ۱۲-۱ عنوانبندی خوب و مناسب ۶۵
۴-۱۲- ۲خلاقیّت ۶۷
۴-۱۲-۳ فضاسازی ۶۷
۴-۱۲-۴ اتّصال عنوانبندی به فیلم ۶۷
۴-۱۲-۵ تناسب نوع حروف با فضای فیلم ۶۸
۴-۱۲-۶ هماهنگی عنوانبندی آغازین و پایانی ۶۸
۴-۱۲-۷ زمان بندی عنوانبندی ۶۹
۴- ۱۳ افراد مشهور در زمینه‌ی عنوان بندی ۷۰
۴-۱۳-۱ سائول باس ۷۰
۴-۱۳-۲ سبک کاری ۷۲
۴-۱۳-۳ فهرست فیلم هایی که سائول باس برای آنها عنوانبندی طراحی کرد ۷۳
۴پ۱۳-۴ تحلیل عنوانبندی فیلم “سرگیجه” اثر سائول باس ۷۶
۴-۱۴ ویژگی آثار سائول باس ۷۹
۴-۱۵ تاریخچه‌ی عنوان بندی در ایران ۸۰
۴-۱۶ افراد مشهور در ساخت عنوانبندی دهههای ۴۰-۶۰ ۸۲
۴-۱۶-۱ طراحان عنوان بندی در ایران ۸۳
۴-۱۸آمار ۱۰۱
نمونه پرسشنامه ۱۰۲
نتیجه گیری آخر ۱۱۴
منابع و مآخذ ۱۲۲
شرح کار عملی ۱۲۲
تحصیلی پاسخگویان ۱۰۶
تعریف مسئله
در این تحقیق تلاش بر این بوده است که عنوانبندی را مورد بررّسی قرار دهیم و تأثیرات متقابل روانشناسی رنگ در ساخت عنوانبندی و تأثیر بصری آن بر مخاطب را مورد سنجش قرار دهیم.
۱-۲ ضرورت و اهمیّت تحقیق
با توجّه به اینکه صنعت سینما روز به روز در حال توسعه و تکامل است، روزانه هزاران مخاطب با ویژگیهای منحصر به فرد را جذب خود می کند. سینما صنعتی پر مخاطب و پول ساز است. عامل مهّمی برای انتقال پیام، ارتباطات بین المللی و تبادلات فرهنگی است. عنوانبندی دریچهای است که مخاطب برای ورود به متن اصلی فیلم باید از آن عبورکند تا بتواند به محتوای اصلی آن دست پیدا کند. عنوانبندی فیلم آینهی تمام نمای ژانر فیلم است، پس باید به درستی ساخته شود تا ذهن بیننده را برای رسیدن به هدف اصلی ساخت فیلم هدایت کند. از آنجا که رنگ یکی از مهّمترین و پرکاربرد ترین عوامل بصری است میتوان با مدد گرفتن از آن به یک عنوانبندی موفّق و مؤثّر دست یافت. علم و آگاهی ما از معانی رنگها و روانشناسی رنگ به ما کمک می کند تا به وسیلهی آن منظور فیلم را راحتتر به بیننده القاکنیم.
۱-۳ سؤالات تحقیق
۱- عنوانبندی چیست؟
۲- عوامل تشکیل دهندهیِ عنوانبندی کدام اند؟
۳- مشخّصاتِ یک عنوانبندی خوب چیست؟
۴- زمانِ مناسب برای عنوانبندی چه مقدار است؟
۵- آیا رنگ بر عنوانبندی تأثیر دارد؟
۶- رنگ از نظر مخاطبین چه معانی دارد؟
۷- بیشترین رنگهای استفاده شده در عنوانبندی فیلمهای ایرانی کدامند؟
۸- در ایران چه تکنیکهایی برای ساخت عنوانبندی مورد استفاده قرار میگیرد؟
۱-۴ فرضیّات تحقیق
۱- عنوانبندی یکی از عوامل مهمّ در معرفی فیلم است.
۲- عنوانبندی خوب باعث موفّقیّت فیلم می شود.
۳- عنوانبندی خوب در ذهن بیننده ماندگار است.
۴- عنوانبندی براساس ژانرهای مختلف هنری متفاوت ساخته میشود.
۵- بیشترین ژانر مورد استفاده در ساخت فیلم در ایران ژانر اجتماعی میباشد.
۶- ارتباط درست بین ژانر فیلم و عنوانبندی بسیار مهّم و حائز اهمیّت است.
۷- رنگ عامل مؤثّری در ساخت عنوانبندی مناسب است.
۸- رنگها باید بر اساس ژانر و محتوای فیلم انتخاب و مورد استفاده قرارگیرد.
۹- رنگ القاءکنندهی حال و هوای محتوای فیلم است.
۱-۵ اهداف اصلی و فرعی
هدف اصلی از این تحقیق رسیدن به نقش رنگ در عنوانبندی فیلم است. آیا این مقوله در ایران از ارزش کافی برخوردار است؟ تا چه حد به عنوانبندی اهمیّت داده و هنگام ساخت آن به هماهنگی رنگها با ژانر فیلم توجّه میشود. آیا عنوانبندیهایی که در ایران ساخته میشود با محتوای اصلی فیلم هم راستا هستند و رنگ در عنوانبندی فیلمهای ایرانی به چه صورت و به چه میزان مورد استفاده قرار میگیرد.
۱-۶ روش جمع آوری اطّلاعات
شیوه جمعآوری اطّلاعات به صورت کتابخانهای، اینترنت، همچنین جمعآوری اطّلاعات به روش میدانی، مصاحبه و تهیّه پرسشنامه و آنالیز و بررسی ۱۵۰ عدد عنوانبندی فیلم از بین ۳۰۰ عنوانبندی فیلم بوده است.
۱-۷ کاربرد تحقیق
از نتایج این تحقیق میتوان در بررسی و سنجش کیفیّت عنوانبندی فیلمها استفاده کرد. همینطور به بررسی عوامل مختلفیکه به موفّقیّت یک عنوانبندی و ماندگاری آن کمک می کند دست یافت، زیرا تأثیر عنوانبندی بر مخاطب بسیار حائز اهمّیت است. در این تحقیق ژانرهای مختلف معرفی شده که با آگاهی از آن میتوان به تحلیل و محتوای فیلم راحتتر دست پیدا کرد و همینطور رنگهای مختلف از لحاظ مبانی و علم روانشناسی مورد بررسی قرار داده شده است تا به بهترین و مناسبترین رنگ برای ساخت عنوانبندی هماهنگ با ژانر فیلم رسید.
۱-۸ پیشینه تحقیق
در باب این موضوع تنها یک جلد کتاب با عنوان گرافیک در عنوان بندی فیلم( نگارش و ترجمه فرشته سعیدی پور)که نگاهی اجمالی به مبحث سینما و به تعریف عنوان بندی و کارکرد آن پرداخته به چاپ رسیده است. در خصوص مبحث رنگ در عنوانبندی به صورت اختصاصی هیچگونه مقاله یا کتابی به چاپ نرسیده است.
پایان نامه ها
- « بررسی ادراک رنگ در تبلیغات فرهنگی و اجتماعی»/ خانم مرجان کورش‌نیا/ کارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران،۱۳۸۵
- « بررسی و تحلیل رنگ از زوای‍ای مختلف»/ آقای وح‍ی‍د ش‍ی‍خ‍ی‍ان/ کارشناسی ارشد معماری/ تهران۱۳۸۳/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « رنگ و مطالعه تأثیر آن در بازارهای جهانی»/ خانم نگار شیوخی/ کارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۴/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « نقش رنگ در نقاشی ایران»/ خانم ربابه حبیبیان/ کارشناسی‌ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۵/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « مفهوم رنگ در زندگی، فرهنگ، هنر و باور ایرانیان در عهد باستان»/ خانم سارا راکعی/ تهران، ۱۳۸۵/ کارشناسی‌ارشد پژوهش هنر
- « ارگونومی ادراکی رنگ در منظر شهری»/ آقای اکبر مرادی‌پور/ کارشناسی ارشد شهرسازی، گرایش طراحی و برنامه ریزی شهری و منطقه‌ا‌ی/ تهران، ۱۳۸۶/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « بررسی رنگ و فرم در گرافیک بزرگ شهری»/ خانم ستاره درخشان‌دلجویی/ کارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۶
- « نقش موسیقیایی رنگ و فرم در نقاشی»/ خانم نسیم انصافی/ کارشناسی ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۶
- « نشانه‌شناسی رنگ در کارگردانی»/ خانم سمیرا علیپور‌مازندرانی/ کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش/ تهران، ۱۳۸۸۳
پایان نامه حفظ رابطه قراردادی